6 minut czytania 
DESKI SUP
Joga na SUP-ie to wyzwanie
-
![Czas czytania]()
2 minuty czytania - 29. 6. 2024
LIFESTYLE
Od księżniczek do mistrzyń
-
![Czas czytania]()
6 minut czytania - 4. 9. 2024
Kobiety maja wpływ na wszystko. Za każdym mężczyzna, który odniósł sukces stoi mądra kobieta. Znacie te powiedzenia? Pora na historię o kobietach na deskach, z wiosłem w ręce lub bez wiosła.
Jakie były historyczne kroki na drodze do równości płci w surfingu i stand up paddleboardingu?
W tym artykule przedstawimy najważniejsze wydarzenia i momenty, w których kobiety, w sportach związanych z pływaniem na desce odegrały kluczową rolę. Emancypacja to długa i daleka podróż. To wszyscy wiemy i znamy z historii. Chcielibyśmy podziękować wszystkim odważnym kobietom z wizją, które utorowały drogę do miejsca, w którym jesteśmy obecnie. Wspieramy i szanujemy!
Uwaga czytelnicy: Historia jest tak barwna i ciekawa i czasem musimy pójść na skróty lub uciec się do zwykłej wyliczanki. W surfingu i pływaniu na deskach SUP było i jest wiele kobiet, które zmieniły te sporty.
Jak to wszystko się zaczęło?
Kolebka surfingu w Polinezji kołysała się w rytm surfingowych bóstw, królów, królowych, książąt i księżniczek oraz wszystkich mieszkańców, którzy spędzali romantyczne chwile, pływając wspólnie na falach. Wtopieni w naturę cieszyli się dobrym samopoczuciem i żyli bez stresu i problemów.
Hawajska księżniczka Ka`iulaini
Około 1900 r., wraz z przybyciem do Polinezji misjonarzy-kolonizatorów nad surfingiem zaczęły unosić się ciemne chmury. Ewangelizatorzy zabronili Hawajczykom „nagiego” surfingu i wyjaśnili, że muszą zarabiać na życie pracując na plantacjach trzciny cukrowej. To oznaczało koniec z zabawami, mistycyzmem i radością. Surfing można było uprawiać z dala od oczu ewangelizatorów, przetrwał tylko dzięki odważnym ekscentrykom i … ekscentryczkom. To oni uratowali dyscyplinę, która dziś cieszy na świecie miliony kobiet i mężczyzn.
Za propagatorkę hawajskiej tradycji surfingu uznaje się obecnie księżniczkę Victorię Ka`iulaini. Dzięki swojemu pochodzeniu, w połowie hawajskiemu i w połowie szkockiemu, sprowadziła surfing do Europy i najprawdopodobniej była pierwszą kobietą, która surfowała na stojąco w kanale La Manche. Do Anglii wyjechała na studia, które miały umożliwić jej przejęcie po swojej ciotce władzy na Hawajach.
Rok 1883 okazał się decydującym dla Królestwa Hawajów i surfingu. Wtedy to, na prośbę księżniczki skierowaną do ówczesnego prezydenta USA Clevelanda, amerykański Kongres zamiast aneksji zatwierdził niepodległość Hawajów. Jak się później okazało, ta decyzja tylko o kilka lat odroczyła przejęcie wyspiarskiego królestwa. Księżniczka, która została bezpotomną następczynią tronu, zaczęła cierpieć psychicznie i ostatecznie zmarła na zapalenie płuc w wieku 23 lat. (źródło: Jim Kempton, Women on Waves: A Cultural History of Surfing: From Ancient Goddesses and Hawaiian Queens to Malibu Movie Stars and Millennial Champions)
Deska surfingowa księżniczki Ka’iulani zachowała się i jest wystawiona w Muzeum Bernice Pauahi Bishop w Honolulu. Mierzy 7 stóp i 4 cale, ma kształt „alaia” z okrągłym dziobem i kwadratową rufą wykonaną z drzewa koa (spokrewnionego z akacją).
Czasy wiktoriańskie, purytanizm i zwycięstwo kostiumu kąpielowego
Zaledwie osiem lat później owoce jej wysiłków na rzecz ocalenia tradycji surfingu dojrzały wraz z pojawieniem się na Hawajach Duke’a Kahanamoku. Razem z pięcioma braćmi wspólnie prezentował surfing turystom, a co za tym idzie, całemu światu. Purytańskie społeczeństwo postrzegało surfing jako bardziej męskie zajęcie. Mimo to, Duke próbował kontynuować tradycję w duchu sportu zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet, i przyciągnął do swojej grupy wiele pań, które były bardzo dobrymi surferami. Bardzo powszechny było pływanie w tandemie, gdzie mężczyzna i kobieta stojąc na tej samej desce wykonywali na fali elementy akrobatyczne.
W 1900 r. w Paryżu odbyły się pierwsze igrzyska olimpijskie, w których mogły wziąć udział także kobiety. Spośród 997 sportowców tylko 22 panie mogły uprawiać wyłącznie pięć dyscyplin: tenis, żeglarstwo, krokiet, jazdę konną i golf.
Annette Kellerman
Australijska pływaczka długodystansowa z purytańskiej epoki wiktoriańskiej walczyła w sądzie o zezwolenie na noszenie kostiumów kąpielowych ze skróconymi rękawami i spodniami. Rozpoczęło to ważną dyskusję o tym, co jest istotniejsze – wygląd czy wydajność? Kellerman stała się później gwiazdą filmową występując w rolach syren.
Na fotografii Annette Kellerman w stroju kąpielowym.
Isabel Letham
Pływaczka i surferka nazywana także „matką australijskiego surfingu”. W 1915 r., w wieku 15 lat, zgłosiła się na ochotniczkę do pływania na fali w tandemie podczas spektaklu surfingowego Duke’a Kahanamoku w Sydney. W 1926 r. zorganizowała pierwsze zawody pływackie kobiet. Mimo że potrafiła ratować życie, nie dostała się do National Life Saving Surf Club. Powiedziano jej: „Nie uczymy kobiet naszej pracy”.
Isabel Letham, australijska matka surfingu.
Lata 70-80 i Złote Dziewczyny
Jericho ‘Wavedancer’ Poppler / Shannon ‘The Canon’ Aikman / Candy ‘Candy’ Woodward / Lisa ‘Gidge’ Tomb/ Brenda ‘Hotline’ Scott Rogers/ Betty ‘Banzai’ Depolito.
To nazwiska sześciu profesjonalnych surferek, zawodniczek International Professional Surfing World Tour (później World Surfing League), które dotarły do zawodów na dużych falach. Były po prostu bohaterkami kobiecego surfingu. Żeby wspierać panie, które chcą rywalizować na wodzie założyły własną fundację. Dziękujemy Golden Girls za ich wielkie wsparcie i przywództwo w surfingu kobiet!
Jericho „Wavedancer” Poppler – pierwsza zawodowa mistrzyni świata w 1976 r., surferka wprowadzona do Surfing Hall of Fame w 1997 r., współzałożycielka Women International Surfing Association.
Zdjęcie za pośrednictwem www.historyofwomensurfing.com
Lata 80. i bunt surferów
Najlepiej przedstawia to stosunkowo nowy film „Dziewczyny nie potrafią surfować”. Ówczesne surferki opowiadają w nim, jak rywalizowały w tych samych warunkach o połowę nagrody pieniężnej, a mimo to musiały brać udział w konkursach bikini. Mówiono, że szowinizm i arogancja są obecne na każdym centymetrze plaży.
Kobiety nie mają takich samych umiejętności i nie osiągają wyników porównywalnych z mężczyznami. / Nie mogą tego zrobić. / Sporty kobiece nie są aż tak atrakcyjne.” – takie zdania zdarzały się niemal w każdym sporcie
Wreszcie, kilkadziesiąt lat później, kobiety postawiły na swoim i w 2019 r. Światowa Liga Surfingowa wyrównała poziom nagród pieniężnych dla mężczyzn i kobiet. Dziękujemy także Jodie Cooper, Pam Burridge oraz bliźniakom Jorje i Jolene Smith za to, że wytrzymały i dały radę!
Wciąż potrzebne są grupy kobiece walczące o równość w surfingu, zwłaszcza w zawodach na dużych falach. Committee for Equity in Women’s Surfing (CEWS) i jego współzałożycielki oraz surferki z Maverick: Andrea Moller, Bianca Valenti, Keala Kennelly i Paige Alms.
Kobieca droga w pływaniu SUP-em
Pływanie na desce SUP ma jako dyscyplina wyczynowa o wiele krótszą historię. W 2007 roku, na zamkniętych wodach jeziora Tahoe w Kalifornii odbył się pierwszy wyścig SUP, „Ta-hoe Nalu”. Pierwsze mistrzostwa, których gospodarzem było Międzynarodowe Stowarzyszenie Surfingu (ISA), zorganizowano w 2013 r.
Annabelle Anderson
W 2017 r. nowozelandzka wioślarka Annabelle Anderson podniosła kwestię równości płci. Kroplą przepełniającą czarę goryczy był ekstremalny wyścig SUP Redbull Heavy Waters, na który nie zaproszono kilku doświadczonych zawodniczek. Ostatecznie, na 48 godzin przed rozpoczęciem zawodów, organizator zaprosił do udziału dwie panie. Anderson założyła ruch #Ipaddleforequality opowiadający się za równymi nagrodami dla zawodników. Jest uważana za najlepszą zawodniczkę SUP ostatniej dekady, ponieważ od 2012 roku nie było podium, na którym by nie stanęła. Obecnie nie ściga się już w zawodach i zaangażowała się w inne sporty. Trenuje, ale też podnosi świadomość wczesnej diagnozy raka piersi dzięki Stand Up For the Cure.
#Ipaddleforequality
Od tego czasu na organizatorach wyścigów SUP wywierano presję, głównie w kwestii równych nagród pieniężnych dla kobiet i mężczyzn. W odpowiedzi Międzynarodowe Stowarzyszenie Surfingu (ISA) poruszyło sprawę równości płci i ustanowiło taką samą liczbę mężczyzn i kobiet startujących na Mistrzostwach Świata. Można powiedzieć, że od niedawna w paddleboardingu panuje równość płci – mamy te same warunki, te same odległości, te same nagrody pieniężne. Dziękujemy Annabelle i wszystkim, którzy ją wspierali!
Współcześnie inspirujące surferki i paddleboardzistki
Wybraliśmy jedne z najbardziej godnych naśladowania surferek i wioślarek SUP na świecie. Surferek, wioślarek sup lub jeśli wolisz waterwoman. Tak też mówią o sobie. Zapamiętajcie to słowo.
Carissa Kainani Moore
Pierwsza medalistka olimpijska w surfingu w 2020 roku, wielokrotna mistrzyni świata (World Surf League 2011, 2013, 2015, 2019 i 2021) i aktywistka z Hawajów. @rissmoore10
Fiona Wylde
Trzykrotna mistrzyni świata w pływaniu na SUP-ie, mistrzyni wing-foil, water-woman, aktywna sportsmenka zmagająca się z cukrzycą @fiona_wylde
Bethany Hamilton
Surferka do szpiku kości i ikona sportu. Nie zrezygnowała z surfingu, nawet po tym, jak rekin odgryzł jej rękę, gdy była nastolatką. Była pierwszą kobietą, która wzięła udział w zawodach „Jaws” w 2015 r. Bierze udział w zawodach z serii World Surf League. Jej historię zobaczysz w filmie dokumentalnym Bethany Hamilton: Unstoppable lub w filmie Surfer Woman. @bethanyhamilton
Seychelle Webster
Zawodniczka SUP i trenerka, dietetyczka, promotorka kobiecości, macierzyństwa i sportu @seychelle.sup
Candice Appleby
Wybitna osobowość paddleboardowa, zawodniczka SUP surfingu, pierwsza promotorka stand up paddleboardingu na Pan-Am Pacific Games, trenerka i komentatorka. Ostatnio działa w strukturach International Surfing Association. @applesteeze
Zdjęcie: nationalgeographic.com
Polecamy marki SUP
